बिरदेव सिद्धप्पा धोणे: साधेपणातील जिद्दी व्यक्तिमत्त्व
कोल्हापूरच्या एका लहानशा गावात, जिथे मेंढ्यांच्या घंट्यांचा आवाज रोजच्या जीवनाचा भाग होता, तिथे एका तरुणाने मोठं स्वप्न पाहिलं. त्याच्या हातात होती मेंढ्यांची काठी, पण डोक्यात होतं वर्दीतलं एक ध्येय. बिरदेव सिद्धप्पा धोणे, हे नाव आता केवळ एका व्यक्तीचं नसून, लाखो तरुणांसाठी एक प्रेरणा बनलं आहे. ग्रामीण भागातून येऊन, अत्यंत हालाखीच्या परिस्थितीतून संघर्ष करत त्याने UPSC मध्ये यश मिळवलं. ही फक्त एका परीक्षेत मिळालेल्या यशाची गोष्ट नाही, तर ती आहे एका दुर्दम्य इच्छाशक्तीची आणि स्वप्नांना सत्यात उतरवण्याच्या प्रवासाची. चला, या मेंढपाळाच्या मुलाचा IPS अधिकारी होण्यापर्यंतचा प्रेरणादायी प्रवास जाणून घेऊया, जो तुम्हालाही तुमच्या स्वप्नांकडे अधिक वेगाने आणि विश्वासाने पाहण्यासाठी प्रोत्साहित करेल.
बालपण: मेंढ्यांत रमणारा शाळकरी मुलगा
बिरदेव यांचा जन्म मेंढपाळ कुटुंबात झाला. त्यांच्या कुटुंबाचा मुख्य व्यवसाय मेंढ्या पाळणे आणि त्यांची चराई करणे. लहानपणापासूनच ते आपल्या वडिलांसोबत डोंगर-दऱ्यांत मेंढ्या चारायला जायचे. त्या डोंगराळ वाटा, हातातली काठी आणि डोक्यावरचं अफाट आकाश हेच त्यांचं पहिलं शिक्षण होतं.
शाळा, अभ्यास आणि चराई यांचं त्रिसूत्री जीवन त्यांनी लवकरच आत्मसात केलं. कोल्हापूर जिल्हा परिषदेच्या शाळेत १०वी पर्यंत शिक्षण घेतल्यानंतर, त्यांनी जय महाराष्ट्र हायस्कूलमधून बारावी पूर्ण केली.
अभ्यास आणि शिक्षण: कोल्हापुरातून पुण्यापर्यंतचा महत्त्वाचा टप्पा
बिरदेव यांनी २०२० मध्ये, कॉलेज ऑफ इंजिनिअरिंग पुणे (COEP) येथून सिव्हिल इंजिनिअरिंगमध्ये पदवी घेतली आणि हा त्यांच्या आयुष्यातील एक महत्त्वाचा टप्पा ठरला. या काळात त्यांनी दिवसा कॉलेजचा अभ्यास केला, तर रात्री घरी परतल्यानंतर मेंढ्यांची चराई करण्याची जबाबदारी पार पाडली. तुटपुंज्या साधनांवर अवलंबून राहून, त्यांनी इंटरनेटचा मर्यादित वापर करत मोफत पीडीएफ, नोट्स आणि जुन्या प्रश्नपत्रिकांचा अभ्यास केला. कोचिंग आणि इतर सुविधांची कमतरता असूनही त्यांचा आत्मविश्वास कधीच कमी झाला नाही. याच जिद्दीच्या बळावर त्यांनी आपला अभ्यास आणि कौटुंबिक जबाबदारी यांचा समतोल साधला.
पोस्टमन ते IPS अधिकारी: एक मोठा निर्णय
पदवी मिळवल्यानंतर बिरदेव यांनी ‘इंडिया पोस्ट’मध्ये पोस्टमन म्हणून काम सुरू केलं. गावात पत्र वाटप करताना ते स्वतःला एके दिवशी एक मोठा अधिकारी म्हणून पाहत होते. ही नोकरी सुरक्षित होती, पण त्यांच्या स्वप्नांना ती अपुरी वाटत होती.
आणि मग त्यांनी एक मोठा निर्णय घेतला – नोकरी सोडून पूर्णवेळ UPSC ची तयारी! त्यांनी म्हटलं होतं, “नोकरी सुरक्षित होती, पण स्वप्न मोठं होतं.”
UPSC तयारी: कमीत कमी साधनं, जास्तीत जास्त जिद्द
बिरदेव यांनी त्यांच्या यूपीएससी तयारीसाठी कमीत कमी साधनांचा उपयोग करून एक प्रभावी रणनीती तयार केली.
- NCERT पुस्तकं: ६वी ते १२वी पर्यंतचा सखोल अभ्यास
- समाचार वाचन: मराठी आणि इंग्रजी वर्तमानपत्रं रोज वाचणं
- ऑनलाइन साधनं: मर्यादित डेटा वापरून YouTube चॅनेल आणि मोफत PDF नोट्सचा वापर
- उत्तरलेखन सराव: जुनी प्रश्नपत्रिका सोडवून रिव्हिजन
- Mock Tests: कमी बजेटमध्ये टेस्ट सिरीज
तिसऱ्या प्रयत्नात त्यांनी अखेर UPSC चा अडथळा पार केला. AIR 551 मिळवून ते थेट IPS इंटरव्ह्यूपर्यंत पोहोचले.
निकालाचा दिवस: मेंढ्या चारत असताना मिळालं यशाचं वरदान!
२०२५ मध्ये UPSC चा निकाल लागला. त्यावेळी बिरदेव आपल्या नेहमीच्या सवयीप्रमाणे गावाजवळ मेंढ्यांची चराई करत होते.
फोनवर निकाल कळताच, संपूर्ण गाव आनंदाने भरून गेलं. त्यांच्या वडिलांनी त्यांना भेट म्हणून लहान मेंढीचं पिल्लू (lamb) दिलं. ढोलताशांच्या गजरात आणि फेट्यांनी त्यांचं गावात स्वागत झालं. हा क्षण त्यांच्या कुटुंबाची संस्कृती आणि त्यांच्या संघर्षाची आठवण करून देणारा होता.
IPS अधिकारी म्हणून ध्येय
IPS अधिकारी म्हणून बिरदेव यांचं ध्येय फक्त पोलीस खात्यात काम करणं नव्हे, तर:
- ग्रामीण भागात न्याय पोहचवणे
- आदिवासी व वंचित गटांसाठी योजनांची प्रभावी अंमलबजावणी
- शेतकरी व मेंढपाळांना शासकीय संधींशी जोडणे
ते म्हणतात,
“माझ्या आई-वडिलांनी मला आयुष्य दिलं आणि UPSC ने मला जबाबदारी दिली – आता मी दोघांचे ऋण फेडणार.”
विद्यार्थ्यांसाठी प्रेरणा: बिरदेव धोणे यांचा संदेश
- स्वप्न पाहायला शिका: कितीही लांबचं असलं तरी.
- अभ्यासात सातत्य ठेवा: थोडं थोडं करून खूप काही शक्य आहे.
- अपयश ही शिकवण आहे: प्रयत्न कधीही थांबवू नका.
- आपल्या मुळांशी नाळ जोडलेली ठेवा: मातीशी नातं कधीच तोडू नका.
बिरदेव सिद्धप्पा धोणे यांची ही कथा कोणत्याही ‘Hero’ पेक्षा कमी नाही. त्यांनी दाखवून दिलं की जात, पार्श्वभूमी, किंवा गरिबी या गोष्टी आपलं भविष्य ठरवत नाहीत. ठरवतो तो आपला ध्यास आणि कठोर मेहनत.
तुम्हीही UPSC/MPSC ची तयारी करत असाल, तर बिरदेव यांच्यासारखी जिद्द, साधेपणा आणि प्रामाणिकपणाची साथ ठेवा. त्यांच्या यशाचा प्रवास आपल्याला प्रेरणा देतो की प्रत्येक लहान पाऊल महत्त्वाचं आहे.
तुमचं पहिलं पाऊल आजच टाका, कारण कदाचित उद्या तुमचीच गोष्ट कोणीतरी लिहीत असेल!
Also Read –
UPSC GS Paper 1 Economics – अर्थशास्त्र: नुसतं आकडेवारी नाही, देशाची नाडी समजून घेणं आहे!
UPSC GS Paper 1 Society : समाजशास्त्र अभ्यासक्रम, अभ्यास पद्धत आणि 1 महिन्याचा Study Plan
For Latest updates about UPSC / MPSC , visit
FAQ
बिरदेव धोणे यांचे पूर्ण नाव काय आहे?
त्यांचे पूर्ण नाव बिरदेव सिद्धप्पा धोणे आहे.
बिरदेव सिद्धप्पा धोणे कोणत्या गावचे आहेत?
ते कोल्हापूर जिल्ह्यातील कागल तालुक्यातल्या यमगे (Yamage) गावचे आहेत.
त्यांना UPSC परीक्षेत कितवी रँक मिळाली?
त्यांना UPSC परीक्षेत 551 वी (AIR 551) रँक मिळाली
Discover more from पाटी पेन्सिल - Pati Pencil
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
