वैदिक संस्कृती हा भारतीय इतिहासातील एक कळीचा घटक असून, UPSC, MPSC, SSC, रेल्वे आणि विविध राज्य सेवा आयोगाच्या परीक्षांमध्ये यावर अनेक प्रश्न विचारले जातात. या ब्लॉग पोस्टमध्ये आपण वैदिक काळावरील अशाच निवडक बहुपर्यायी (MCQ) आणि दीर्घोत्तरी (Mains) प्रश्नांचा सखोल अभ्यास करणार आहोत,
वैदिक काल हा केवळ एक ऐतिहासिक टप्पा नसून, भारतीय संस्कृती, समाज आणि तत्त्वज्ञानाचा पाया रचणारा महत्त्वाचा कालखंड आहे. MPSC च्या दृष्टिकोनातून या कालखंडाचे सखोल ज्ञान असणे अनिवार्य आहे. प्रस्तुत लेखामध्ये आपण वैदिक संस्कृतीचे स्वरूप, तिचे दोन प्रमुख कालखंड – ऋग्वैदिक आणि उत्तर वैदिक – तसेच त्यातील समाज रचना, अर्थव्यवस्था, धर्म आणि राज्यव्यवस्थेतील सूक्ष्म बदलांचा तपशीलवार अभ्यास
सिंधू संस्कृती वर आधारित MPSC/UPSC मागील वर्षांचे प्रश्न आणि उत्तरे (MCQ आणि दीर्घोत्तरी): सिंधू संस्कृतीवरील अनेकदा विचारले जाणारे बहुपर्यायी प्रश्न (MCQs) आणि दीर्घोत्तरी प्रश्न, त्यांची आदर्श उत्तरे आणि ते कोणत्या परीक्षेत विचारले गेले आहेत, याची सविस्तर माहिती
भारतीय उपखंडातील सर्वात प्राचीन आणि विकसित संस्कृतींपैकी एक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या या संस्कृतीला हडप्पा संस्कृती असेही म्हटले जाते. सुमारे इ.स.पू. ३३०० ते इ.स.पू. १३०० या काळात ती अस्तित्वात होती, तिचा सुवर्णकाळ म्हणजेच परिपक्व अवस्था इ.स.पू. २६०० ते इ.स.पू. १९०० दरम्यान मानली जाते.
MPSC च्या अभ्यासात इतिहास म्हणजे नुसताच जुना काळ नाही, तर यशाचा भक्कम पाया! स्पर्धा परीक्षेत यश मिळवण्यासाठी इतिहास या विषयाचं महत्त्व अनन्यसाधारण आहे. प्रत्येक वर्षी MPSC Prelims आणि Mains मध्ये इतिहासावर भरपूर प्रश्न विचारले जातात. अनेकदा विद्यार्थ्यांना इतिहासाचा आवाका पाहून भीती वाटते, पण योग्य दिशा आणि अचूक ‘विषयसंच’ (Syllabus Coverage) समजून घेतल्यास हाच विषय तुम्हाला परीक्षेमध्ये सर्वाधिक गुण मिळवून देऊ शकतो.
