बौद्ध आणि जैन धर्माचा उदय: प्रमुख शिकवणी, तत्त्वज्ञान, परिषदा आणि प्रसार
भारताच्या धार्मिक आणि सामाजिक इतिहासात इ.स.पू. सहावे शतक हा एक महत्त्वाचा टप्पा ठरतो. याच काळात गंगेच्या खोऱ्यात एक मोठी सामाजिक क्रांती घडत होती. वैदिक धर्मातील अवघड विधी, गुंतागुंतीची कर्मकांडं आणि कठोर जातीव्यवस्था यामुळे तत्कालीन समाज अस्वस्थ झाला होता. याच असंतोषाच्या पार्श्वभूमीवर, अशा दोन नवीन विचारप्रणाली उदयाला आल्या, ज्यांनी मोक्षाचा एक नवा आणि सोपा मार्ग दाखवला: बौद्ध धर्म आणि जैन धर्म.